Alweer bijna twee maanden gaan wij, Lenie en ik, vier dagen per week naar Gilo, een plaatsje
net buiten Jeruzalem, voor ons een half uur met de bus.
Daar is Ilan, een t(e)huis voor mensen met een
lichamelijke en verstandelijke beperking. Bijna alle 67 bewoners zitten in een
rolstoel, hebben spierziektes, vergroeiingen of spasticiteit. De verstandelijke
niveaus variëren, een aantal van de bewoners mankeert zelfs helemaal niets op
dat gebied.
Wij beginnen om half negen in de ruimte voor de workshops:
een groot woord voor de bezigheidstherapie die een vaste groep bewoners daar
krijgt.
Wij helpen waar we kunnen: met borduren de naald door de
stof steken, waarna de ander de draad erdoor trekt; we tekenen een zonnetje op
een tekening en moeten dat vervolgens op elke tekening doen; we kneden met
brooddeeg, goed voor de motoriek van de handen, maken gekke vormpjes, beestjes,
pizza of spaghetti, dat vinden ze ook prachtig; soms zitten we te breien met
een aantal vrouwen om de tafel, gezellig. Om tien uur is het tijd voor de
‘break’, we voorzien de mensen van koffie. Na de break is er een groepsactiviteit.
Om een uur of twaalf zijn de meesten alweer vertrokken,
het neemt heel veel energie van de mensen om lichamelijk bezig te zijn.
Soms doen we monnikenwerk (nonnenwerk?): mogen we oude
sieraden uit elkaar halen en de kraaltjes (van die hele kleine!) op kleur
sorteren. Eén van de bewoners maakt daar weer schilderijen van door karton in
te smeren met lijm en daar de kraaltjes overheen te strooien. Het effect is
verbluffend!
Wij gaan om half één naar de eerste verdieping, daar
hebben we keukendienst. Tussen de middag wordt er warm gegeten, elke dag wat
anders, maar altijd koosjer, dat wil zeggen, onder andere geen varkensvlees, en
in de keuken worden ontbijt en warm eten van elkaar gescheiden gehouden. De
keuken bevat twee gootstenen, twee kasten voor servies, twee laden voor bestek.
We scheppen wat bordjes vol, wassen af, schillen
sinaasappels, bewoners rijden hun rolstoel bij een tafel, de verzorgers zitten
op een enkele stoel of in de vensterbank en wij eten tussendoor ook mee.
Nu we hier al zolang zijn is de routine van de meeste
bewoners ons bekend, de laatste eter komt net na half drie, en wat we ook voor
hem bewaren, hij eet een hapje of 3, misschien 4. Van bordje leegeten hebben ze
hier nog nooit gehoord.
Meestal hebben we om drie uur de keuken netjes aan kant:
alles af gewassen en opgeruimd, afdrogen doen ze hier niet aan; het eten
opgeruimd, restjes bewaren gebeurt hier ook niet, soms nemen wij iets mee naar
huis: één keer een portie kip en één keer een portie vis. En ja, we hebben gevraagd of dat mocht.
Veel van de bewoners spreken naast Hebreeuws of Arabisch,
ook Engels, dat kunnen zij vaak beter dan de verzorgers: ondanks hun handicap
heeft een aantal bewoners een goede opleiding gehad. Dat is fijn voor ons, want
soms is even een hand vasthouden, een arm om een schouder of een knuffel
voldoende, maar vaak is het fijn om elkaar iets te kunnen vertellen en ook te
begrijpen.
Al
blijft de conversatie vaak beperkt tot: How are you, I’m fine, thank you , how
are you? En al komt er van onze
kant al een enkel woord Hebreeuws:
maar iedereen begrijpt: Shalom!
Iets vertellen over onze werkplek bij Ilan in Gilo, een
tehuis voor mensen met meervoudige handicaps al dan niet door een trauma
verkregen voor op de blog, lastig, want
wat ga ik vertellen! In het begin was het
echt zoeken wat te doen, waar kun je de mensen mee helpen, wat kunnen zij nog
zelf, waar kan of moet ik dan mee helpen en nu, na bijna twee maanden, wanneer je de mensen een
beetje gaat leren kennen en een beetje je draai hebt gevonden, komt het afscheid
steeds dichterbij. Van maandag tot en met donderdag gaan wij met de bus naar
Gilo, een ritje van zo’n twintig minuten, geen punt want onderweg is veel te
zien, alleen al elke dag de verscheidenheid aan mensen bekijken is al een feest
op zich en dan het uitzicht! Eenmaal binnen bij Ilan begroeten wij een ieder
met “bokertov” en checken wij in, ja echt waar met een persoonlijk pasje waar
onze eigen naam opstaat.
Wij zijn ingedeeld op de 3e etage bij de
workshops wat inhoudt dat cliënten bezigheidstherapie krijgen, nuttig voor
gebruik van spieren en trainen van het denkvermogen. We zijn dus eigenlijk twee maanden
Activiteiten Begeleiders, een voor mij nuttige training in het hebben van
“geduld”. Daarnaast komt er op dinsdag morgen een mevrouw een echte
workshop geven over een verscheidenheid van onderwerpen. Zij heeft het Bijen volkje
behandeld, maar ook hoe de mais groeit en wat je er allemaal mee kan doen. De
Popcorn viel bij een ieder in de smaak ;-) Ook werd uitgelegd hoe natuurlijke
irrigatie in elkaar zit. Er werden cola flessen ontdaan van de bovenkant en dan
deden de mensen er verschillende laagjes aarde in met als laatste laagje
steentjes. Dan werden er gaatjes geprikt in de buitenkant op verschillende
hoogtes, daarna water erin zo kon je de verzadiging zien bij weinig “regen” of
bij een stortbui die even duurde. Echt gaaf gedaan!
Woensdag morgen is de vast ochtend van de boodschappen,
de bank en naar de universiteit gaan. Het begeleiden van de cliënten hierbij
heeft zo zijn charmes, niet iedereen verstaat Engels en wij echt niet meer dan
een paar woorden Hebreeuws. Je wordt zo wel inventief in de gebarentaal! Wat
dan ook opvalt is dat er in Israël een hulpvaardig volkje huist. Leuk om te vertellen is dat wij evenals een
cliënt op de bus stonden te wachten, deze komt eraan met alleen drie knullen
van zo’n zestien á zeventien jaar aan boord. Bus stopt en de jongens schieten
richting uitgang maar niet om uit de bus te gaan maar om het luik naar beneden
te doen zodat de cliënte met haar rolstoel zo naar binnen kan rijden. Mw binnen
jongens klappen het luik weer in en de bus rijdt weg, wij kijken elkaar met
open mond aan, prachtig toch deze hulpvaardigheid.
Kom ik gelijk op de rolstoelen dans avond, één keer in de
veertien dagen. Toen het ons gevraagd werd had ik zoiets: “Wat moet ik hier nu
mee” maar het werden toch twee leuke avonden die wij mochten meemaken.
Gezichten die ineens ook konden lachen, ogen die stralen zoals alleen de
sterren dit kunnen aan een midden oosten hemel!!Zo magnifiek om mee te maken
dat mensen even helemaal uit hun dagelijkse wereldje komen en de sores van alle
dag echt even kunnen vergeten. Ik vind het gewoon een geschenk dat ik dit
meegemaakt heb maar deze avonden draaien dus op de muziektherapeute en
vrijwilligers en ook daar twee jongens van rond de achttien jaar die zich
helemaal inzetten en er echt voor gaan. Zo gaaf om te zien!
Rest van de workshops nog de donderdag morgen, dan is het
tijd voor “gardening” ofwel tuinieren. De cliënten verpotten of potten plantjes,
geven ze water, ritsen blaadjes van de takjes om te drogen waar later dan weer
geur zakjes mee worden gevuld. Hier is veel hulp bij nodig omdat cliënten geen
grote gieter kunnen vast houden wordt er water in een klein potje gedaan en zo
begieten ze dan plantje voor plantje. Drie handelingen kort na elkaar is voor
veel mensen (te) moeilijk, ook daar zijn extra handen nodig.
Zowel op de dinsdag als op de donderdag morgen komen er
jongelui die maatschappelijke stages lopen en dan op Ilan mee komen helpen. Op
donderdagmorgen begint er een van hen de Parasja (Bijbel gedeelte) uit te
leggen van de komende Sjabbat, die in alle Synagogen en Messiaanse gemeenten
wordt behandeld. Hier wordt door de
cliënten op gereageerd en dan kan ik het niet uitstaan dan ik Hebreeuws niet
kan verstaan! Maar ik vindt het echt gaaf dat het wordt gedaan.
Evenals dat er een Rabbi (althans ik noem hem de Rabbi)
komt en de Joodse mannelijke cliënten de gebedsriemen (tefillien) omdoet en dan
het Shema Israël (geloofsbelijdenis) en gebed laat opzeggen, als mensen dit
niet zelf kunnen spreekt hij de gebeden voor hen uit. Mij ontroert het elke
keer weer als ik hem zo bezig zie met de doosjes en de riemen, soms lijkt het
een verplichte gewoonte die “even” wordt gedaan, dan weer is hij de liefdevolle
Rabbi vol met geduld! Wel vindt hij het duidelijk fijn dat er belangstelling is
van onze kant en verrast dat ik het Shema uit mijn hoofd kende. Ben vast een
beetje in zijn achting gestegen ;-)
lenie
Geen opmerkingen:
Een reactie posten